Beschermd wonen en huiselijk geweld vallen onder de veranderopgave Zorg dichterbij. Maatschappelijke Opvang en vrouwenopvang vallen onder het reguliere programma. Openbare Geestelijke Gezondheidszorg (OGGz) (waaronder verslavingszorg) valt deels onder het veranderprogramma en deels onder het reguliere programma.

Beschermd wonen
Beschermd Wonen maakt sinds de Wmo 2015 onderdeel uit van de taken die Arnhem als centrumgemeente uitvoert binnen de Regio Centraal Gelderland. Het gaat hier om een zorgvorm voor inwoners die ernstige regiebeperkingen in het dagelijks leven ervaren als gevolg van een ernstige psychische of psychosociale aandoening.

Aanpak mensen met verward gedrag
De aanpak van mensen met verward gedrag vraagt om meer samenhang en continuïteit in de aanpak van preventie tot crisis en nazorg. Hierbij wordt multidisciplinair en domeinoverstijgend samengewerkt: het gemeentelijk domein, het zorgverzekerings domein en het veiligheidsdomein. Lokaal (en regionaal) loopt hierop een aantal pilots, die in 2018, maar ook gedeeltelijk in 2019 worden afgerond. Het gaat om een integrale opgave vanuit zorg, veiligheid en preventie/welzijn.

Maatschappelijke opvang (opvang dakloze (jong)volwassenen en gezinnen), OGGz en verslavingszorg

• Niemand onvrijwillig op straat, een passend vangnet voor kwetsbare mensen.
• Voortzetting uitstapprogramma voor prostituees Next Step.

Vrouwenopvang en huiselijk geweld

• In situaties van huiselijk geweld of kindermishandeling staat de veiligheid van (potentiële) slachtoffers voorop.
• Huiselijk geweld en kindermishandeling beter en eerder signaleren en waar mogelijk voorkomen.
• Waar toch geweld ontstaat wordt Veilig Thuis ingeschakeld voor advies en onderzoek en wordt zo snel mogelijk begeleiding geboden door wijkteam of, in ernstigere gevallen, door de gespecialiseerde instelling.
• Opvang blijft beperkt tot die situaties waarin dit om veiligheidsredenen noodzakelijk is.

Maatschappelijke Opvang, OGGz en Verslavingszorg

• Niemand onvrijwillig op straat, een passend vangnet voor kwetsbare mensen.
• Voortzetting uitstapprogramma voor prostituees Next Step.

Vrouwenopvang en huiselijk geweld

• Huiselijk geweld en kindermishandeling beter en eerder signaleren en waar mogelijk voorkomen.
• Waar toch geweld ontstaat wordt Veilig Thuis ingeschakeld voor advies en onderzoek en wordt zo snel mogelijk begeleiding geboden door wijkteam of, in ernstigere gevallen, door de gespecialiseerde instelling.
• Opvang blijft beperkt tot die situaties waarin dit om veiligheidsredenen noodzakelijk is.

• Arnhem maakt met Apeldoorn, Ede en Nijmegen als centrumgemeente nieuwe afspraken over de instandhouding van een basisvoorziening vrouwenopvang vanaf 2019.
• De programmalijnen uit het landelijk beleidskader Geweld hoort nergens thuis worden vertaald in de herijking van de  Regiovisie huiselijk geweld en kindermishandeling 2015-2019.
• Zorgen dat professionals werken met de Meldcode en het inrichten van de radarfunctie bij Veilig Thuis.
• In de wijken wordt ingezet op preventie, vroegsignalering en afschaling van zorg.  
• De ontwikkeling van de MDA++ aanpak van complexe problematiek huiselijk geweld, kindermishandeling en seksueel geweld.

Beschermd Wonen

• De ontwikkeling van een objectief verdeelmodel voor Beschermd Wonen (BW), Maatschappelijke Opvang en Begeleiding vraagt om regionale samenwerking. De uitkomsten van het model zijn nog niet bekend, maar voor BW wordt er een negatief effect verwacht, omdat er van een historisch model (op basis van aanbod van voorzieningen) naar een objectief model (op basis van bevolkingskenmerken) wordt gewerkt. In 2019 wordt een regioplan Beschermd Thuis opgeleverd, waarin de regionale opgave en de contouren van de regionale samenwerking verwoord zullen zijn.
• Een wijziging die naar alle waarschijnlijkheid in 2021 feit is, is de openstelling van de Wet Langdurige Zorg (Wlz) voor mensen met psychiatrie. Concreet betekent dit, dat mensen die nu een BW-zorgtoekenning op grond van de Wmo 2015 hebben mogelijk in aanmerking komen voor de Wlz, als zij - naar verwachting - levensbreed en levenslang beperkingen ervaren. Dit houdt een verschuiving van bewoners en budget in van Wmo naar Wlz. Deze beweging is van invloed op het verdeelmodel.  
• Er wordt in 2019 onderzoek gedaan naar de behoefte aan alternatieve woonvormen om de diverse doelgroepen, waaronder de (O)GGz, te huisvesten, omdat het reguliere woningaanbod voor hen niet altijd geschikt is.
• In samenwerking met zorgverzekeraar Menzis wordt stapsgewijs gewerkt aan het steeds meer invullen van wijkgerichte GGz-zorg en ondersteuning. Dit, als antwoord op de ambulantisering binnen de GGz.  

Aanpak mensen met verward gedrag

• Ontwikkelen van een goed werkende aanpak voor mensen met verward gedrag in Arnhem. Dit is een integrale opdracht die drie programma's raakt: Zorg Dichterbij; Veiligheid; Stedelijk Welzijn, Onderwijs, Opvang, Gezondheid en Bewegen. Samenwerking staat voorop.

Monitoring

Belangrijke raadsonderwerpen

Aan de raad is toegezegd in het najaar van 2018 te rapporteren over de stand van zaken met betrekking tot een goed werkende aanpak voor mensen met verward gedrag.

Daarnaast wordt aan de raad naar verwachting begin 2019 het Regioplan Beschermd Thuis voorgelegd, waarin afspraken met betrekking tot de ontwikkeling van de regionale samenwerking op de onderwerpen Beschermd Wonen en Maatschappelijke Opvang beschreven staan. Ook zit hierin een link met de aanpak van mensen met verward gedrag.

De Regiovisie huiselijk geweld en kindermishandeling zal in 2019 worden herijkt.

Actuele beleidskaders

Beschermd wonen & Aanpak mensen met verward gedrag

Bovenlokaal beleid:

• Wet Langdurige Zorg;
• Zorgverzekeringswet;
• Wet forensische zorg.

Bestaand beleid:

• Wmo 2015;
• Jeugdwet;
• PGB-beleid gemeente Arnhem;
• Woonvisie;
• Regiovisie Beschermd Thuis;
• Veiligheidsbeleid (Aanpak mensen met verward gedrag).

Vrouwenopvang en huiselijk geweld

• Regiovisie huiselijk geweld en kindermishandeling 2015-2019.