Geamendeerde begroting 2019-2022

Financieel kader

Beleidsontwikkelingen

De in het Coalitieakkoord uitgezette koers is richtinggevend voor deze meerjarenprogrammabegroting 2019-2022.
Deze koers is in vier onderwerpen samengevat:

  • Meedoen in een socialer Arnhem: werkgelegenheid; overheid, onderwijs en ondernemers; zorg en welzijn; armoede en schulden; inclusie.
  • Wonen in een duurzamer Arnhem: duurzaamheid en klimaatbestendig; wonen; groen en ruimtelijke ontwikkeling.
  • Genieten van een nog mooier Arnhem: levendige en leefbare wijken; veiligheid; vitale lokale en regionale economie; bereikbare en aantrekkelijke stad; cultuur en toerisme.
  • Open en verantwoord besturen: Samenwerking met burgers en organisaties; gemeentefinanciën en belastingen.

Beleidsontwikkelingen

2019

2020

2021

2022

Bedragen * € 1.000

Meedoen in een socialer Arnhem

-5.482

-2.934

-3.543

-3.372

Wonen in een duurzamer Arnhem

-2.053

-1.803

-2.053

-1.720

Genieten van een nog mooier Arnhem

-1.860

-1.910

-1.343

-2.943

Open en verantwoord besturen

-4.156

-3.001

-1.593

-1.593

Totaal beleidsontwikkelingen

-13.551

-9.649

-8.532

-9.628

Totaal gemeentefonds en overige rijksontwikkelingen

-13.551

-9.649

-8.532

-9.628

In de volgende paragrafen worden per onderwerp de financiële ontwikkelingen ten opzichte van de vorige MJPB geschetst.

Meedoen in een sociale Arnhem

In deze paragraaf worden de wijzigingen in de begroting met betrekking tot werkgelegenheid, overheid, onderwijs en ondernemers, zorg en welzijn, armoede en schulden en inclusie weergegeven.

Meedoen in een socialer Arnhem

2019

2020

2021

2022

Bedragen * € 1.000

Werk-Investeringsfonds

-2.500

0

0

0

Schulden signaleren en voorkomen

-250

-250

-250

-250

Armoedebudget op peil brengen

-400

-400

-400

-400

Bezuiniging kwijtschelding afvalstoffenheffing terugdraaien

-761

-761

-761

-761

Inclusief Arnhem

-100

-100

-100

-100

Maatwerkvervoer

-400

-400

-400

-400

Sociale Bank Gelderland Centraal

-350

-350

-350

-350

Aanvullende maatregelen tbv tekort beschermingsbewind

-250

0

0

0

Beschermingsbewind, nog in te vullen taakstelling

-170

-482

-500

-500

Invulling: Onttrekking BR Taakmutaties GF

170

482

0

0

Nog in te vullen Beschermingsbewind vanaf 2021

0

0

500

500

Totaal afspraken coalitieakkoord

-5.011

-2.261

-2.261

-2.261

Onderwijsachterstandenbeleid

-895

-790

-685

-581

Overgang RBL naar MGR (correctie begroting)

-200

-200

-200

-200

BUIG: onzekerheid uitkeringslasten en baten (risicomelding)

0

0

0

0

Verlagen kader begroting Bijdrage aan Presikhaaf Bedrijven

571

320

24

24

Nog niet meegenomen voordeel Presikhaaf als gevolg van bijstelling opbrengsten van het rijk voor buitengemeenten

433

389

371

438

Kosten gemeentelijke ID-ers

-104

-104

-104

-104

Gratis bewaakte fietsenstallingen

-40

-40

-40

-40

HHT - Nieuwe tarieven Huishoudelijke toelage (vanaf 1-4-2018)

-156

-168

-168

-168

HHT - begroting nieuwe jaarschijf vanaf 2021

0

0

-400

-400

Tarieven jeugdbescherming

-80

-80

-80

-80

Totaal

-471

-673

-1.282

-1.111

Totaal meedoen in een socialer Arnhem

-5.482

-2.934

-3.543

-3.372

Werkinvesteringsfonds (V3/R6)

Er wordt een werkinvesteringsfonds op gericht ter grootte van € 2,5 miljoen. Doelstelling is om de landelijke trend qua uitstroom te volgen en daarnaast in een periode van 4 jaar nog 500 Arnhemmers extra aan werk helpen. Een voorstel voor de wijze van inzet op de veranderopgave Doorbraak naar Werk en daarbij de werking van het werkinvesteringsfonds wordt in het vierde kwartaal separaat aan de raad voorgelegd.

Schulden signaleren en voorkomen (R6 en wijken)

Er komt € 250.000,- per jaar beschikbaar om schulden te signaleren en te voorkomen zoals in de aanpak ‘Vroeg Eropaf’.

Armoedebudget op peil brengen (R6 en wijken)

Het armoedebudget wordt op peil gebracht, zodat organisaties kunnen doen wat nodig is om armoede aan te pakken. Hiervoor wordt jaarlijks €400.000,- extra budget beschikbaar gesteld.

Bezuiniging kwijtschelding afvalstoffenheffing terugdraaien (R6 en wijken)

De bezuiniging van €761.000,- per jaar op de kwijtschelding van de afvalstoffenheffing voor de minima wordt ongedaan gemaakt. (Zie ook 2.4.2 Ontwikkeling belastingopbrengst)

Inclusief Arnhem (V5)

Aan de veranderopgave ‘Inclusief Arnhem’ wordt verder invulling geven. Hiervoor zijn middelen vrij gemaakt van €100.000,- per jaar (zie veranderopgave Inclusief Arnhem).

In de financiële doorrekening van de plannen uit het Coalitieakkoord is rekening gehouden met een aantal indertijd ingebrachte mee - en tegenvallers. In deze begroting zijn voor de volgende items, passend binnen het "meedoen in een socialer Arnhem" oplossingen gezocht.

Maatwerkvervoer ( R4, R6 en wijken)

Uit de begroting 2018-2022 van de BVO DRAN blijkt dat er op het doelgroepenvervoer sprake is van een aanvullend tekort. Dit wordt veroorzaakt door een te optimistische inschatting van de omvang (uren inzet) van het maatwerkvervoer en een te optimistisch beeld van de te bereiken efficiëntie (bundelingsvoordeel) op het maatwerkvervoer. De lasten zijn hierdoor te laag ingeschat. Dit additionele tekort bedraagt vanaf 2019 € 400.000.

Sociale Bank Centraal Gelderland (R6)

In de raadsbrief van 15 december 2017 (zaaknummer: 206100) is de raad geïnformeerd over de overdracht van werkzaamheden van de Sociale Bank Centraal Gelderland (SBCG) aan Kredietbank Nederland. Door de overname van de SBCG is de verwachting dat het structurele tekort ten aanzien van kredietverstrekking
(€ 600.000) kan worden gereduceerd. Er resteert echter een nadeel dat vanaf 2019 maximaal kan worden gereduceerd tot € 350.000.

Aanvullende maatregelen tekort Beschermingsbewind (R6)

In de vastgestelde MJPB 2018-2021 is voor het opvangen van het tekort op beschermingsbewind opgenomen dat er als taakstelling nog aanvullende maatregelen dienen te worden uitgewerkt binnen het beleidsveld Schulddienstverlening/ Armoedebeleid. Zoals aangegeven in de bijlage over de Decentralisatie uitkeringen, zal een deel van het tekort in 2019 en het volledige tekort in 2020 worden gedekt uit deze door het Rijk beschikbaar gestelde middelen. Voor 2021 en verder dienen voor € 500.000 nog aanvullende maatregelen te worden uitgewerkt.

Onderwijsachterstandenbeleid (R4 en wijken)

Er is een nieuwe verdeelsystematiek geïntroduceerd om de op dit moment onevenredig verdeelde middelen over gemeenten en scholen voor het tegengaan van onderwijsachterstanden beter te verdelen. Om gemeenten in staat te stellen om hun beleid en bedrijfsvoering aan te passen aan de uitkomsten van de nieuwe verdeelsystematiek, wordt de herverdeling van het landelijke onderwijsachterstanden-budget doorgevoerd over een periode van drie jaren. Voor Arnhem betekent dit stijging van de inkomsten oplopend van € 100.000 in 2019 naar € 400.000 in 2022. Daarentegen worden de kosten van het verplicht uitbreiden van de vroeg en voorschoolse educatie (VVE) van 12 naar 16 uur per week worden geraamd op € 1 miljoen. Per saldo resteert een tekort van bijna € 900.000 in 2019 aflopend naar € 580.000 in 2022.

Overgang RBL naar MGR (correctie begroting) (R6 en wijken)

De gemeenschappelijke regeling Regionaal Bureau Leerlingzaken (RBL) was als zelfstandige separate eenheid ondergebracht binnen de begroting van gemeente Arnhem. Met ingang van 1-1-2018 is RBL opgegaan in de nieuwe Modulaire Gemeenschappelijke Regeling Domein Centraal Gelderland . Hierdoor komt de administratie die gemeente Arnhem voerde voor het RBL te vervallen. Daarnaast komt de dienstverlening aan het RBL rondom huisvesting en facilitaire zaken te vervallen omdat het RBL deze producten en diensten niet meer van Arnhem afneemt. In de onderwijsbegroting was hiervoor een opbrengstenpost opgenomen, die nu niet meer kan worden gerealiseerd. Het knelpunt wordt ten laste van de algemene middelen gebracht.

BUIG: onzekerheid uitkeringslasten en baten (risicomelding R6)

Het BUIG-budget is een gebundelde uitkering van het Rijk voor de bekostiging van uitkeringen op grond van de participatiewet, de IOAW, de IOAZ en het BBZ 2004 (voor zover deze laatste betrekking heeft op levensonderhoud voor startende ondernemers). Daarnaast kan het instrument loonkostensubsidie gefinancierd worden uit het BUIG-budget. Bij de MJPB 2018-2021 is voor het eerst een meerjarige doorkijk gemaakt van de BUIG. Voor de actualisatie van de MJPB 2019-2022 is een nieuwe meerjarige prognose gemaakt van het BUIG-budget en de verwachte uitkeringslasten. Met name voor dit meerjarige beeld wordt met veel aannames en onzekerheden gewerkt. Om deze reden zijn de cijfers niet in de begroting zelf, maar als risico in de paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing opgenomen.

Verlagen kader begroting Bijdrage aan Presikhaaf Bedrijven (R6)

In een vorige begroting is het budget ten behoeve van de Gemeenschappelijke Regeling Werkvoorziening Midden Gelderland (Presikhaaf Bedrijven) opgehoogd op basis van het uitgangspunt van de op dat moment aanwezige activiteiten en organisatieomvang van Presikhaaf Bedrijven als dienstverlener Sociale werkvoorziening. De bedrijfsactiviteiten van Presikhaaf Bedrijven (het begeleiden van SW-ers in de brede zin des woords) zijn per 1 januari 2018 overgedragen aan Scalabor B.V. Presikhaaf Bedrijven verzorgt vanaf 2018 alleen nog het werkgeverschap van de SW-medewerkers. De bijbehorende risico's rondom de werkzaamheden productie en begeleiding zijn hiermee ook overgedragen aan Scalabor B.V.. De begroting kan hierdoor in positieve zin worden bijgesteld, aflopend van € 571.000 in 2019 naar € 24.000 in 2022.

Voordeel Presikhaaf als gevolg van bijstelling opbrengsten van het rijk voor buitengemeenten (R6)
Er ontstaat een voordeel van ongeveer € 400.000 doordat het aantal arbeidsjaren SW-medewerkers buitengemeenten de komende jaren lager uit valt dan waar rekening mee is gehouden.

Kosten gemeentelijke ID-ers (R6)

Door de transitie van Presikhaaf Bedrijven  naar Scalabor B.V. worden de Sociale Werkvoorziening (SW) medewerkers gedetacheerd bij Scalabor B.V. en zij blijven formeel in dienst bij Presikhaaf Bedrijven.. Voor de vijf ID-ers uit de gemeente Arnhem, die met een ambtelijke status in dienst bij Presikhaaf bedrijven is er voor gekozen om hen ook in dienst te laten bij Presikhaaf Bedrijven en hun ondanks de afwijkende aanstelling te beschouwen als SW-medewerkers en te detacheren bij Scalabor B.V.. Het tekort dat door de nieuwe situatie van de driehoek tussen gemeenten, Presikhaaf Bedrijven en Scalabor B.V. ontstaat in de exploitatie van Presikhaaf Bedrijven kan hier niet worden gedekt en komt dan ook voor rekening van de gemeente Arnhem. Het tekort wordt gedekt uit de geraamde financiële ruimte die ontstaat in het gemeentelijke financiële kader voor Presikhaaf Bedrijven (zie 2 voorgaande toelichtingen).

Inzet mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt bij fietsenstallingen (R6)

Op grond van de wet Banenafspraak staat de gemeente Arnhem voor de opgave om in 2024 39 banenafspraak-banen te realiseren (banen van 25,5 uur). Dit is onderdeel van de ambitie van de gemeente Arnhem om een inclusieve organisatie te zijn. Het voldoen aan de wet Banenafspraak is voor Arnhem als regiegemeente een lastige opgave. Bij het niet voldoen aan de taakstelling zal vanaf 2019 een quotumheffing worden opgelegd per niet-gerealiseerde baan. De gemeente en Scalabor B.V. hebben bekeken in hoeverre de opdracht voor het beheer van drie Arnhemse fietsenstallingen kan worden 'verbanenafspraakt'. Bij dezelfde inzet als in het verleden, kost het beheer van de fietsenstallingen € 375.000 per jaar. Het huidige budget van parkeerbeheer bedraagt € 335.000. Er is dus een structureel tekort van €40.000 per jaar. Daar staat tegenover dat hiermee een grote groep mensen met afstand tot de arbeidsmarkt verzekerd blijft van werk. Zij werken bovendien in een voorziening die door veel Arnhemmers erg wordt gewaardeerd en die bijdraagt aan de bereikbaarheid van de (binnen)stad'.

Huishoudelijke Hulp Toelage (HHT), nieuwe tarieven (vanaf 1-4-2018) (R6)

Per 1 april 2018 zijn die nieuwe loonafspraken van kracht voor zorgorganisaties die hulp bij het huishouden aanbieden. Binnen het Interbestuurlijk Programma (IBP) is afgesproken dat gemeenten de extra kosten voor de hogere loonschaal zelf betalen. De verwachte meerkosten bedragen in 2019 € 156.000 en lopen vanaf 2020 op naar € 168.000. Deze meerkosten worden ten laste van de algemene middelen gebracht.

Huishoudelijke Hulp Toelage (HHT) (R6)

Met de vaststelling van de MJPB 2017-2020 is besloten de rijksmiddelen HHT volledig voor de HHT in te zetten middels een algemene voorziening. Deze rijksmiddelen worden in 2021 en 2022 verhoogd met €400.000. De begroting wordt aangepast aan deze verhoging van de rijksmiddelen.

Aanvulling Tarieven Jeugdbescherming (R6)

In 2017 heeft er voor de gehele regio Centraal Gelderland een nabetaling van € 193.000 plaatsgevonden ter compensatie van de, volgens de betrokken zorgpartijen, te lage tarieven binnen de jeugdbescherming. Deze aanvulling met 3,1% op de tarieven heeft een structureel karakter en is in 2017 incidenteel uit het regionale innovatiefonds gedekt. In de MJPB 2018-2021 is het budget regionale innovatiefonds geschrapt en niet meer beschikbaar. Voor Arnhem betekent dit dat er geen dekking meer is voor de extra kosten van € 80.000, zijnde het Arnhems aandeel in de genoemde € 193.000. De aanvulling op de tarieven ad € 80.000 wordt ten laste van de algemene middelen gebracht.

Wonen in een duurzamer Arnhem

In deze paragraaf worden de wijzigingen in de begroting met betrekking tot duurzaamheid en klimaatbestendig, wonen, groen en ruimtelijke ontwikkeling toegelicht.

Wonen in een duurzamer Arnhem

2019

2020

2021

2022

Bedragen * € 1.000

Budget voor warmtetransitie en verduurzaming

-750

-1.000

-1.250

-1.250

Taakstelling rendement duurzaamheidsmaatregelen in bedijfsvoering

0

0

250

250

Structureel budget "Duurzaamheidsmaatregelen in de bedrijfsvoering"

0

0

-250

-250

Klimaatfonds 10 miljoen (invoering in 2018)

Invasieve exoten

-333

-333

-333

0

Totaal afspraken coalitieakkoord

-1.083

-1.333

-1.583

-1.250

Baggeren havens, Defensiehaven

-500

0

0

0

PMD- afval

-470

-470

-470

-470

Ophogen budget voorstudies

-50

-50

-50

-50

Dekken vanuit erfpachtenbaten

50

50

50

50

Totaal

-970

-470

-470

-470

Totaal wonen in een duurzamer Arnhem

-2.053

-1.803

-2.053

-1.720

Budget voor warmtetransitie en verduurzaming (V2/R7)

De gemeente neemt een actieve regierol bij de warmtetransitie en verduurzaming van de stad. De warmtetransitie wordt wijkgericht gepland. De komende periode wordt gestart met het aardgasloos maken van tenminste drie wijken. Hiervoor wordt jaarlijks een bedrag gereserveerd vanaf 2019 €750.000 oplopend naar
€ 1,25 miljoen vanaf 2021. Dit geld is ook beschikbaar voor extra personele inzet.

Duurzaamheidsmaatregelen in de bedrijfsvoering (V2/R7)

Vanaf 2021 een taakstelling van € 250.000 per jaar opgenomen voor een te behalen rendement op duurzaamheidsmaatregelen in de bedrijfsvoering.
Investeringen in duurzaamheidsmaatregelen kennen door de lage energieprijs als grootverbruiker een lange terugverdientijd. Om aan de financiële taakstelling te kunnen voldoen zou sprake moeten zijn van een netto rendement (dus een winst bovenop het terugverdienen van de investering zelf) van € 250.000 per jaar op dergelijke investeringen. Het halen van een dergelijk financieel rendement is een uitdaging, het volledig terugverdienen van dergelijke investeringen is niet altijd mogelijk. Daarom wordt naast de taakstelling in deze begroting een budget beschikbaar gesteld voor de kosten van dergelijke investeringen. Door dit bedrag gelijk te laten zijn aan de taakstelling, kan de taakstelling worden ingevuld door investeringen die zich volledig terugverdienen.

Klimaatfonds (V2/R7)

Het klimaatfonds is opgezet om de stad te verduurzaming en de landelijke en Arnhemse klimaatdoelen te realiseren. De doelen van het Parijsakkoord en andere internationale, nationale en regionale afspraken worden in New energy made in Arnhem verwerkt. Het voorkomen van energiearmoede is daarbij uitgangspunt.
Het klimaatfonds heeft als doel om te investeren in en met de stad. De investeringen uit het klimaatfonds moeten bijdragen aan de klimaatdoelen van Arnhem en minstens met een even groot bedrag uit de stad worden vergroot. Hierdoor lokken gemeentelijke investeringen ook investeringen uit van overige overheden, bedrijven en bewoners. Het verduurzamen van gemeentelijk vastgoed valt hier buiten. Het inzetten en prioriteren van het klimaatfonds wordt daar waar mogelijk de stad betrokken. In het kader van de regionale energiestrategie en het Arnhemse klimaatbod aan het rijk met daarbij de afspraken die de gemeente provinciaal, regionaal en lokaal met overheden, bedrijven, en corporaties maken is daarbij leidend.

Vanuit het Europees project 'Climate active neighbourhood' is het Arnhemse aanjaagfonds opgericht. Met dit fonds worden inwoners en bedrijven op weg geholpen en uitgedaagd om initiatieven te ontwikkelen die bijdragen aan de Arnhemse klimaatdoelen. Een financiële regeling vanuit het klimaatfonds om deze initiatieven blijvend te ondersteunen is denkbaar.

Bestrijding van invasieve exoten (R5)

Er wordt € 1 miljoen incidenteel gereserveerd voor de bestrijding van invasieve exoten. De inzet van deze middelen is gewenst vanaf 2019, maar kan het beste worden gespreid over 3 jaar: De doelstelling is om zo snel mogelijk een beheersbare situatie te realiseren. Deze moet vervolgens worden bijgehouden.

Bij de aanpak ligt de prioriteit bij:

  • Uitvoeren wettelijke taken: bestrijding reuzenberenklauw en reuzenbalsemien.
  • Stoppen nieuw vestiging Japanse Duizendknoop:
  • Aanpak locaties waar vanuit de soort zich kan verspreiden (bermen wegen en watergangen)
  • Het voorkomen van schade bij constructies van wegen en gebouwen.
  • Beperken / reduceren in de stadsparken en de bos- natuurterreinen in verband met het verlies biodiversiteit
  • Voor het stedelijk gebied het stimuleren van bewonersparticipatie, zodat mogelijk ook een Arnhemse duizendknoop brigade ontstaat.
  • Herhaalde voorlichting voor alle soorten blijft van belang en zal ook de komende jaren nodig blijven.

Baggeren defensiehaven (R2)

In 2014 is het toen beschikbare budget voor baggerwerkzaamheden en de jaarlijkse reservering hiervoor wegbezuinigd. Het is noodzakelijk defensiehaven te baggeren. De kosten bedragen incidenteel €500.000.

Meerkosten PMD-afval (R7)

De gemeente wordt geconfronteerd met het feit dat PMD-afval (plastic-, metaalverpakkingen en drankenkartons) in toenemende mate wordt afgekeurd. Ondanks forse inzet hierop is 30% van het ingezamelde PMD-afval vervuild met restafval. Dit betekent dat deze ingezamelde PMD-stroom niet verkocht kan worden en de gemeente begrote inkomsten op deze afvalstroom misloopt. De vervuilde fractie dient vervolgens te worden afgevoerd en verwerkt als restafval. Er worden lagere baten/gederfde inkomsten PMD verwacht van € 400.000 en extra kosten als gevolg van verwerking als restafval van € 70.000, samen € 470.000. Er is afgesproken (zie ook 2.4.2 Ontwikkeling belastingopbrengst) dat de afvalstoffenheffing kostendekkend is, waarbij het knelpunt rondom PMD en het terugdraaien van de bezuiniging op de kwijtschelding niet aan de afvalstoffenheffing wordt toegerekend. In deze begroting is het knelpunt op de meerkosten PMD dan ook verwerkt ten laste van de algemene middelen.

Ophogen budget voorstudies (R8)

In de crisisjaren is het niet nodig geweest om het beschikbare budget voor voorstudies volledig aan te wenden om ruimtelijke initiatieven in de markt te faciliteren. Het aantal verzoeken om mee te werken aan ruimtelijke initiatieven neemt echter toe. Voor de komende jaren wordt door de afname van het aantal beschikbare bouwlocaties een toenemend aantal projecten in de initiatieffase verwacht. Het beschikbare budget voor voorstudies zal daardoor onvoldoende zijn om alle initiatieven te kunnen faciliteren.
Om projecten in de initiatieffase te kunnen faciliteren en te voorzien in voldoende ruimte voor met name aantrekkelijke woonmilieus (onder andere sociale woningbouw, particulier opdrachtgeverschap) is een aanvullend budget noodzakelijk van €50.000. Dit kan worden gedekt vanuit de toegenomen erfpachtbaten.

Genieten van een nog mooier Arnhem

In deze paragraaf worden de wijzigingen in de begroting met betrekking tot levendige en leefbare wijken, veiligheid, vitale lokale en regionale economie, bereikbare en aantrekkelijke stad, cultuur en toerisme toegelicht.

Genieten van een nog mooier Arnhem

2019

2020

2021

2022

Bedragen * € 1.000

Budget voor behouden, verbeteren of toevoegen wijkvoorziening

-250

-500

-500

-500

Investeren in veiligheid

-300

-300

-300

-300

Mogelijk maken markt langs Jansbeek

-250

Extra toevoeging aan groenfonds

-100

-100

-100

-100

Jaarlijks budget autobereikbaarheid

-700

-700

-700

-700

Dekken jaarlijks budget voorautoberikbaarheid uit extra opbrengsten autobereikbaarheid

100

100

100

100

Structureel budget onderhoud blauwe golven / groene corridor

-50

-100

-100

-100

Extra budget Citymarketing

-100

-100

-100

-100

Invoeren Toeristenbelasting (€ 2,- per persoon per nacht)

625

625

625

625

Kapitaallasten cultuurinvesteringen vanaf 2022

0

0

0

-1600

Kapitaallasten knelpunt Museum Arnhem

-600

-600

-600

-600

Totaal afspraken coalitieakkoord

-1.625

-1.675

-1.675

-3.275

Bijdrage aan VGGM Bevolkingszorg

-65

-65

-65

-65

Sporthal Middachtensingel geschikt maken voor wedstrijdsport

-170

-170

-170

-170

Amendement 18A38G, " Groen vertrouwen Huijgenslaan" Het planten van de zilveresdoorns langs de Huijgenslaan, opnieuw aan de bewoners voor te leggen en indien zij bij meerderheid kiezen voor het vervangen van de huidige zomereiken, de kosten tot € 70.000 te betalen uit het Groenfonds

-70

Dekking amendement 18A38G , " Groen vertrouwen Huijgenslaan" onttrekking aan BR Groenfonds

70

Correctie ontwerpbegroting: budget DU-bodem ten onrechte gekopieerd in 2021 en 2022

0

0

567

567

Totaal

-235

-235

332

332

Totaal genieten van een nog mooier Arnhem

-1.860

-1.910

-1.343

-2.943

Budget voor behouden, verbeteren of toevoegen wijkvoorziening (R6)

Er komt in 2019 €250.000en vanaf 2020 €500.000 per jaar beschikbaar om voorzieningen, zoals een buurthuis of sportclub, te verbeteren of toe te voegen in wijken waar de behoefte het grootst is en de noodzaak het hoogst. Uitgangspunt is dat deze voorzieningen toegankelijk en betaalbaar zijn voor bewoners.

Investeren in veiligheid (R1)

Er wordt gewerkt aan het verbeteren van de veiligheid in de wijken en de binnenstad door € 300.000 per jaar in te zetten voor onder andere het tegengaan van ondermijning en overlast. De prioriteiten op het gebied van veiligheid worden samen met bewoners, politie, andere betrokkenen en de gemeenteraad bepaald.

Mogelijk maken markt langs Jansbeek (R3)

Voor een goede verbinding en wisselwerking tussen de warenmarkt en de binnenstad wordt het mogelijk gemaakt dat de warenmarkt langs de Jansbeek en omgeving komt, dit in overleg met onder andere de verzelfstandigde markt, het Platform Binnenstad Arnhem en bewoners. In de begroting is hiervoor incidenteel  
€ 250.000 voor de verplaatsingskosten opgenomen.

Extra toevoeging aan groenfonds (R5)

Er wordt jaarlijks € 100.000 toegevoegd aan het Groenfonds voor extra groenmaatregelen.

Jaarlijks budget autobereikbaarheid (R2)

Voor een betere autobereikbaarheid wordt jaarlijks een budget van € 700.000 gereserveerd. Dit budget wordt ingezet voor een aantal maatregelen:
- In overleg met onder andere Platform Binnenstad Arnhem, de bewoners en vertegenwoordigers van belangengroeperingen van ouderen en mindervalide, zoals APCG en seniorenraad wordt de gastvrijheid ten behoeve van autobereikbaarheid vergroot (Amendement Toevoeging R2 Flitsparkeren - 18A23). Met innovaties en tariefacties worden nieuwe bezoekers naar de Arnhemse binnenstad getrokken.
- Flitsparkeren wordt ingevoerd (circa 60 plaatsen, locatie en duur in overleg met ondernemers en bewoners). Om onnodig zoekverkeer zo veel mogelijk te voorkomen wordt bij voorkeur ingezet op concentratie van alle flitsparkeerplekken op enkele locaties (bij voorkeur 3) en op intelligente zoekhulpmiddelen.
- Er wordt zo spoedig mogelijk een onderzoek gedaan naar de combi-parkeerkaart voor de auto (met onder andere Burgers Zoo/Nederlands Openluchtmuseum).
- Er worden circa 80 extra straatparkeerplaatsen toegevoegd in het plangebied Blauwe Golven/Groene Corridor. Bij behoud van het parkeren op de Blauwe Golven betekent dit 80 extra plaatsen op/rond het Roermondsplein. Bij invoering van het plan Groene Corridor betekent dit een parkeerdek en straatparkeerplaatsen met een capaciteit van in totaal circa 280 plaatsen.
- In overleg met de provincie wordt gestreefd naar het mogelijk maken van hooguit 12 dagen per jaar en met de inzet van verkeersregelaars toegestaan parkeren op de Markt. Bijvoorbeeld op dagen dat er door grote te verwachten drukte (bij evenementen) een behoefte aan overloop te voorzien is.
Met bovenstaande inspanningen wordt op €100.000 extra parkeerinkomsten gerekend. Wanneer de opbrengsten minder zijn, wordt dit verrekend met het budget van € 700.000.

Structureel budget onderhoud blauwe golven / groene corridor (R2)

Voor onderhoud van het plangebied Blauwe Golven/groene corridor zijn in deze begroting middelen opgenomen van €50.000in 2019 en vanaf 2020 een €100.000.

Extra budget Citymarketing (R3)

Voor Citymarketing  wordt in deze begroting een extra budget opgenomen van €100.000 per jaar

Invoeren Toeristenbelasting (R3/R9)

Er wordt één belasting ingevoerd en dat is de toeristenbelasting met een tarief van €2 per persoon per nacht. Dit zal worden ingevoerd in overleg met de sector. Mogelijke extra opbrengsten (bovenop het bedrag dat terugvloeit in onze begroting ad €625.000) worden ingezet om de toeristische aantrekkingskracht van de stad te vergroten (toerisme en recreatie) en de marketing te versterken. Een voorstel hiervoor wordt in de komende periode uitgewerkt.

Kapitaallasten cultuurinvesteringen vanaf 2022 (R5)

Het beschikbare budget voor cultuur en daarbinnen de gelden bestemd voor programmering onderscheidenlijk de overige middelen, blijven (gecorrigeerd voor inflatie) op peil. Daarnaast wordt € 1,6 miljoen extra kapitaallasten gereserveerd vanaf 2022 ten behoeve van cultuurinvesteringen, in elk geval voor een toekomstbestendige huisvesting van Stadstheater Arnhem, Toneelgroep Oostpool en Introdans. De ambitie van deze organisaties en Het Gelders Orkest om tot een intensievere samenwerking te komen wordt ondersteund.

Kapitaallasten knelpunt Museum Arnhem (R5)

Het uitgangspunt is dat Museum Arnhem behouden blijft voor de stad. Het hiermee gepaard gaande financiële knelpunt wordt zo spoedig mogelijk opgelost. Er wordt maximaal € 600.000 aan kapitaallasten gereserveerd. Daarmee is er € 7,5 miljoen beschikbaar om het knelpunt op te lossen.

Bevolkingszorg (volumeontwikkeling indexering en crisisbeheersing) (R2)

De huidige inwonerbijdrage voor bevolkingszorg(gemeentelijke rol in crisisbeheersing) wordt verhoogd met
€ 0,45 per inwoner. Hier staat vanuit de Veiligheids- en Gezondheidsregio Gelderland-Midden (VGGM) een efficiëntiewinst in beschikbare uren tegenover en een verlaging van de lokale kosten voor opleiden, trainen en oefenen. De kosten voor gemeente Arnhem komen uit op € 70.000 waarvan € 5.000 kan gedekt worden uit de huidige begroting voor opleiden, trainen en oefenen bevolkingszorg. De resterende € 65.000 wordt opgevangen ten laste van de algemene middelen.

Sporthal Middachtensingel geschikt maken voor wedstrijdsport (R5)

In het huidige beleid van sportaccommodaties is de sloop van sporthal Kermisland opgenomen. Met de sloop van  deze sporthal verdwijnt een sportaccommodatie met tribune en nevenruimten voor verenigingsgebruik.
Er ontstaat hierdoor een capaciteitsgebrek voor wedstrijdsport in de stad. Vanuit onderwijsbehoefte wordt een nieuwe sportaccommodaties gerealiseerd op de Middachtensingel. Om deze geschikt te maken voor wedstrijdsport zijn extra middelen voor de investeringen en exploitatie nodig van € 170.000.

Amendement "Groen vertrouwen Huijgenslaan"(18A38g)(R5)

Het planten van de zilveresdoorns langs de Huijgenslaan wordt opnieuw aan de bewoners voor gelegd. Indien zij bij meerderheid kiezen voor het vervangen van de huidige zomereiken, dan worden de kosten tot € 70.000 betaald uit het Groenfonds.

Correctie ontwerpbegroting: budget DU-bodem ten onrechte gekopieerd in 2021 en 2022 (R7)

De middelen voor bodemsanering komen via het gemeentefonds beschikbaar (Decentralisatieuitkering Bodemsanering) en zijn beschikbaar t/m 2020. In de begroting was reeds rekening gehouden met een lagere uitkering gemeentefonds vanaf 2021. Echter op het beleidsveld waren deze lasten nog niet afgeraamd. Per saldo betekent dit er ten gunste van de algemene middelen een voordeel ontstaat van € 568.000 per jaar in 2021 en 2022.

Open en verantwoord besturen

In deze paragraaf worden de wijzigingen in de begroting met betrekking tot samenwerking met burgers en organisaties, gemeentefinanciën en belastingen toegelicht.

Open en verantwoord besturen

2019

2020

2021

2022

Bedragen * € 1.000

Shared Service Center voor vrijwilligersinitiatieven.

-100

-100

-100

-100

Vanaf 2019 reservering voor aflossen schulden in BR Kapitaallasten

-7.796

-6.506

-5.098

-5.098

Reeds gereserveerd in begroting voor verbeteren vermogenspositie (onttrekking AR)

4.238

3.807

3.807

3.807

Weerstandsfactor 1,4, ruimte nieuw beleid (onttrekking 12,5 mln aan AR in 2018)

0

0

0

0

Parkeertarieven en legestarieven stijgen niet

-125

-125

-125

-125

Ruimte door vrijvallen BR revolverend fonds jongvolwassenen met schulden en BR revolverend fonds duurzaamheid ( € 6 miljoen in 2018)

0

0

0

0

Totaal afspraken coalitieakkoord

-3.783

-2.924

-1.516

-1.516

Borgen en verstevigen regionale samenwerking Mobiliteit, Duurzaamheid, Economie en Wonen

-296

0

0

0

Uitbreiding wethouders met 0,4 fte salariskosten en appa

-60

-60

-60

-60

Verzelfstandiging Natuurcentrum (correctie begroting)

-17

-17

-17

-17

Totaal

-373

-77

-77

-77

Totaal open en verantwoord besturen

-4.156

-3.001

-1.593

-1.593

Shared Service Center voor vrijwilligersinitiatieven (R6)
Bewoners- en vrijwilligersinitiatieven worden ondersteund door de gemeente. Om de administratieve lasten voor deze initiatieven te verminderen wordt er een Shared Service Center opgezet met een budget van € 100.000 per jaar.

Vanaf 2019 reservering voor aflossen schulden in BR Kapitaallasten (R9)

Om de solvabiliteit te verbeteren wordt per 2019 de beleidsregel ingevoerd om schulden in maximaal 20 jaar af te lossen en dit te verankeren in de verordening Financieel beleid en beheer. De betreffende middelen worden overgeheveld naar de bestemmingsreserve kapitaallasten.

Reeds gereserveerd in begroting voor verbeteren vermogenspositie (onttrekking AR R9)

In de afgelopen jaren is al gereserveerd is voor een versterking van onze vermogenspositie. Deze reservering in de algemene reserve wordt gedeeltelijk vanaf 2018 ter compensatie ingezet ten gunste van de algemene middelen. Dit ook in samenhang met de voorgaande maatregel, waarbij ingezet wordt op verbetering van de solvabiliteit.

Weerstandsfactor 1,4, ruimte nieuw beleid (onttrekking 12,5 mln aan AR in 2018 R9)

Door het hanteren van de weerstandsfactor van 1,4 kan eenmalig een bedrag voor nieuw beleid van € 12,5 miljoen uit de Algemene Reserve worden onttrokken.

Parkeertarieven en legestarieven stijgen niet

Het gevolg van de afspraak om de parkeertarieven en legestarieven niet te laten stijgen, leidt tot een knelpunt van € 225.000. Voorgesteld wordt om € 100.000 daarvan meerjarig op te vangen binnen de bestemmingsreserve Bereikbaarheidsfonds, zodat het resterende deel van € 125.000 ten laste van de algemene middelen komt.

Ruimte door vrijvallen BR revolverend fonds jongvolwassenen met schulden en Bestemmingsreserve (BR) revolverheld fonds duurzaamheid ( € 6 miljoen in 2018) (R6/R7)

Bij de MJPB 2018-2021 is een tweetal amendementen aangenomen voor de vorming voor revolverende fondsen. Het betrof het amendement "Revolverend fonds voor jongvolwassenen met schulden" (17A29), waarbij een bedrag van € 5 miljoen uit de algemene reserve is overgeheveld naar een bestemmingsreserve Revolverend fonds (schuld) en het amendement "3 Miljoen duurzaam inzetten" (17A30g), waarbij een bedrag van € 3 miljoen uit de algemene reserve wordt overgeheveld naar een bestemmingsreserve Revolverend fonds (duurzaamheid).

Bij het Coalitieakkoord is besloten een gedeelte uit de bestemmingsreserve te halen, omdat dat niet nodig is voor het verstrekken van de leningen. Voor dergelijke fondsen wordt namelijk een financiering aangetrokken, die later in verband met de revolverendheid weer terugkomt. Het gedeelte dat blijft staan is bedoeld:  

  • om eventuele rentekosten te kunnen dragen;
  • om het eventuele deel dat niet inbaar ofwel niet revolverend blijkt te zijn te kunnen dekken;
  • om uitvoeringskosten te dekken voor zover die niet binnen het betreffende beleidsveld kunnen worden opgevangen.

De komende periode worden de kosten (uitvoering en oninbaarheid) voor de uitvoering van het fonds in beeld gebracht.

Er is niet aangegeven hoe de resterende € 2 miljoen over de reserves is verdeeld. Op basis van de ervaringen bij de duurzaamheidsleningen wordt voorgesteld om € 0,75 miljoen te laten staan in de BR Revolverend fonds (duurzaamheid) en € 1,25 miljoen in de BR Revolverend fonds (schuld).

Borgen en verstevigen regionale samenwerking Mobiliteit, Duurzaamheid, Economie en Wonen (R0)

Sinds 2015 wordt in een 'lichte' vorm regionaal samen gewerkt op de onderwerpen mobiliteit, duurzaamheid, economie en wonen. In de regio Arnhem-Nijmegen is overigens al een lange traditie van het samenwerken, waarbij lokale en regionale belangen hand in hand gaan en dit toegevoegde waarde oplevert voor Arnhem. De samenwerking krijgt op dit moment vorm in een gemeenschappelijk orgaan, met vier inhoudelijke portefeuillehoudersoverleggen. Dat is vanuit Arnhem een heel bewuste keuze geweest, na het beëindigen van de Stadsregio. Het heeft Arnhem in de afgelopen jaren teruggebracht tot de essentie van de samenwerking. Een belangrijke waarde vanuit Arnhem (ook voor de toekomst) is om altijd vanuit inhoud en doelen te blijven redeneren.
De betrokken gemeenten denken na over de systematiek waarmee middelen voor toekomstige regionale opgaven bijeen gebracht kunnen worden. De inhoudelijke velden mobiliteit, duurzaamheid, wonen en economie zijn nu (omdat het ook nog niet eerder aan de orde was) niet of niet geheel toegerust om deze investering in meer regionaal resultaat te dragen. Voorgesteld wordt om voor 2018 en 2019 incidenteel middelen in te zetten ten behoeve van een algemeen secretaris Gemeenschappelijk Orgaan Arnhem-Nijmegen (0,8 fte), overige secretarissen (4 maal 0,4 fte), regionaal programma werklocaties, regionale woonagenda en een regionaal uitvoeringsprogramma 'Samen slim en schoon'. Voor 2019 betekent dit een inzet van € 296.000.

Uitbreiding wethouders met 0,4 fte salariskosten en APPA (R0)

Als gevolg van de uitbreiding van de totale formatie van de wethouders met 0,4 fte in de nieuwe bestuursperiode ontstaan er meerkosten. Deze zijn berekend op € 48.000 extra salariskosten en € 12.000 extra pensioenkosten APPA. In totaal € 60.000, waarvan wordt voorgesteld deze te dekken uit de algemene middelen.

Correctie begroting verzelfstandiging natuurcentrum (R4)

Het Natuurcentrum is verzelfstandigd per 01-01-2017. De Gemeente Arnhem heeft de stadsboerderijen nog in bezit (afdeling vastgoed). Daarnaast heeft de Gemeente Arnhem een subsidierelatie met het Natuurcentrum. In de begroting staan per abuis naast de subsidierelatie en de begroting Vastgoed nog 2 posten (een stelpost kapitaallasten en een negatieve post overige goederen en diensten) die bij de verzelfstandiging niet zijn geëlimineerd. Dit wordt in deze begroting gecorrigeerd, wat resulteert in een nadeel van € 17.000 ten laste van de algemene middelen.