Benodigde weerstandscapaciteit

Beschikbare weerstandscapaciteit

Als nadere uitwerking van het Regeerakkoord is op 14 februari het Interbestuurlijk Programma (IBP) verschenen. Daarin zijn doelen en resultaten opgenomen die het Rijk in samenwerking met lokale overheden wil realiseren. Het risico bestaat dat de vrije ruimte (het accres gemeentefonds) van gemeenten hier grotendeels voor wordt moet worden ingezet. Dit kan leiden tot knelpunten als de gemeente dit accres ook voor andere doeleinden wil inzetten.

Het ontwikkelen van deze locatie is zeer complex en omgeven met risico’s rond verwerving van benodigde gronden, omvang uitgeefbaar terrein, parkeervoorzieningen en afzet van gronden met kantoorbestemming. Het risico bestaat dat de kantoorontwikkeling op deze locatie niet wordt gerealiseerd.

De kosten voor vergunningverlening zijn in de jaarrekening 2017 hoger uitgevallen dan begroot. Oorzaak is een hoger aantal vergunningaanvragen voor met name kleinere bouwvergunningen en bijbehorend bouwtoezicht. Het risico bestaat dat ook in 2018 en verder de begrote kosten onvoldoende zijn om het toegenomen volume aan aanvragen op te vangen.

Het Rijk en de VNG hebben afgesproken dat gemeenten bijdragen aan de structurele uitvoeringskosten van het digitaal stelsel omgevingwet (DSO) Over de hoogte van de kosten en de wijze van verrekening moet nog nadere besluitvorming plaatsvinden, maximum zal geschat tussen de € 40 miljoen structureel (geschat aandeel Arnhem € 0,9 mln) en € 18 miljoen structureel (geschat aandeel Arnhem € 0,4 mln) liggen.

Mogelijk kan de gemeente Arnhem niet voldoen aan een resterende afnameplicht van 80.000 m3 grond uit het gronddepot aan de Oude Veerweg. Gemeente is met de grondbank de verplichting aangegaan 100.000 m3 grond af te nemen voor project Westervoortsedijk Dijktrace. Uiteindelijk is 20.000 m3 binnen het project toegepast. De bestemming van gronddepot vervalt eind 2018 en bebouwing zal plaatsvinden. Afhankelijk van het kunnen vinden van geschikte toepassingsmogelijkheden voor de grond zal er sprake zijn van kosten van afvoer.

Afwaarderingsrisico
Het risico bestaat dat de gemeente de deelneming Scalabor als gevolg van een toekomstig negatief resultaat zal moeten afwaarderen. Mogelijke oorzaken:
•onvoldoende verandervermogen binnen het werkbedrijf leidt tot onvoldoende resultaten op het punt van arbeidsontwikkeling, doorstroming naar werk en financiële resultaten;
•onvoldoende benutting SW-werkplekken en onvoldoende rendabel maken van een SW-werkplek;
•onvoldoende inkoop P-wet trajecten (inwoners met een bijstandsuitkering) door gemeente Arnhem. Het bedrijfsplan Scalabor biedt arbeidsontwikkeldiensten aan voor inwoners die een beroep doen op ondersteuning vanuit de Participatiewet;
•onvoldoende aanbod van werk, oorzaken: 1. gemeente koopt groen en schoonmaak liever elders in, 2. mogelijke beperkingen in het aanbestedingsrecht;
• overige gemeenten kiezen ervoor om na 3,5 jaar geen nieuwe DVO af te sluiten met Scalabor.

De BUIG kent een vangnetregeling welke ervoor zorgt dat het maximale eigen risico op de BUIG voor de gemeente wordt beperkt tot maximaal 10% van het BUIG budget. Over de eerste 7,5% (5% in 2018) is sprake van 100% eigen risico, tussen de 7,5% en 12,5% is sprake van 50% eigen risico. Het maximaal eigen risico is berekend op basis van de raming van het BUIG budget 2019 minus het tekort dat in 2019 wordt voorzien en in de meerjarenbegroting is opgenomen. Nb. Het financieel eigen risico neemt toe indien sprake is van een verhoging van het BUIG budget. Hieraan is geen bedrag gekoppeld.

Bij de vaststelling van het vangnet moet rekening gehouden worden met de niet-rechtmatige verstrekkingen die in mindering moeten worden gebracht. Het gevolg hiervan is dat de niet-rechtmatige verstrekkingen voor het eigen risico van de gemeente komen. Met de niet-rechtmatige verstrekkingen is geen rekening gehouden in de meerjarenbegroting. In 2015 en 2016 is een foutpercentage van 0% vastgesteld door de accountant. Momenteel wordt gestuurd op een foutmarge van maximaal 1%. In verband met de ontwikkeling naar maatwerk voor Arnhemmers waarbij "doen wat nodig is", meer centraal komt te staan blijft dit risico actueel.

Voor het opvangen van resultaten in de Bedrijfsvoering is de BR Bedrijfsvoering ingericht. Met deze BR moeten resultaten op De Connectie, frictiekosten als gevolg van afbouw formatie overheadafdelingen en andere incidentele afwijkingen op personeel worden opgevangen. Het risico bestaat dat de BR op termijn niet voldoende is c.q. wordt gevoed vanuit te verwachten voordelen van De Connectie.

De begroting van de BVO De Connectie kent een aantal onzekerheden dat een risico vormt:
•ICT: Het niet realiseren van de taakstelling ICT door De Connectie. (maximaal financieel gevolg € 3.100.000,-)
•BTW: Het risico op kostprijsverhogende BTW als gevolg van de verzelfstandiging van De Connectie. (maximaal financieel gevolg €170.000)
•Frictie: risico op frictiekosten als gevolg van: boventalligheid; wegvallen dienstverlening aan De Connectie; afbouw formatie door harmonisering. (ongekwantificeerd)
•Desintegratie Huisvesting: risico als gevolg van leegstaande panden doordat De Connectie een andere vestigingsplaats kiest. (ongekwantificeerd)
•Outputfinanciering: risico dat de invoering van outputfinanciering een hogere bijdrage voor Arnhem tot gevolg heeft. (ongekwantificeerd)

Minder overhead-dekking als gevolg van marktconforme tarieven voor verzelfstandigde onderdelen en derden.

Het sociaal plan van de reorganisatie is afgelopen op 31 december 2016. Dit betekent voor een aantal medewerkers ontslag. Er is een voorziening gevormd voor het verwachte wachtgeld dat moet worden betaald, echter de opgebouwde rechten van deze medewerkers zijn hoger, dekking zou uit de BR BV kunnen plaatsvinden, dit is echter onzeker. Derhalve is voor het verschil een risico opgenomen.

De gemeente Arnhem verstrekt leningen aan gelieerde instellingen ten behoeve van het realiseren van activiteiten die nauw grenzen aan het gemeentelijke beleid.

Grondexploitatieprojecten

Grondexploitatieprojecten in voorbereiding

Totaal

Grote projecten niet zijnde grondexploitatie

totaal benodigde weerstandscapaciteit grondexploitatie

De BR Noodfonds is bedoeld om het zorgniveau met betrekking tot de Jeugd en Wmo te handhaven. Het primaire doel is daarmee het borgen van de zorg (continuiteit) van klanttrajecten. Sinds 2015 worden tekorten en overschotten binnen het sociaal domein ten gunste of ten laste van de BR Noodfonds gebracht. De kostenontwikkeling in het sociaal domein staat onder druk mede door de afhankelijkheid van externe ontwikkelingen zoals bijvoorbeeld de ambulantisering binnen de Wet Langdurige Zorg en de Zorgverzekeringswet en de zorgtoewijzingen door gecertificeerde derden ( o.a. huisartsen en rechtbanken). Er is er sprake van een groeiende zorgvraag en de transformatieopgave staat nog aan het begin. Genoemde ontwikkelingen leiden tot een versnelde uitputting van de BR Noodfonds, waarbij mogelijk de BR Noodfonds ultimo 2019 uitgeput zal zijn. Op basis van Turap2-2018 wordt een structureel tekort van € 6 mln per jaar (ten opzichte van de gemeentelijke begroting sociaal domein verwacht).

4

5

In de MJPB 2018-2021 zijn de aannames van de businesscase Beschermingsbewind/BooM herijkt op basis van ervaring die is opgedaan, het aanbestedingstraject BooM en de Arnhemse trend (afnemende toename) van aantal inwoners in beschermingsbewind. Bijzondere bijstand voor beschermingsbewind is een openeinderegeling. Het risico blijft bestaan dat de aantallen inwoners in beschermingsbewind voor wie bijzondere bijstand wordt verstrekt, hoger zijn dan verwacht. Voor het maximaal risico is met 10% van het budget Beschermingsbewind/BooM gerekend.

5

3

In de begroting is een taakstelling opgenomen van € 0,5 miljoen op de efficiency/bedrijfsvoering Rijnstad. Rijnstad heeft deze taakstelling op de efficiency/bedrijfsvoering voor ca. de helft structureel kunnen invullen. Vanuit Rijnstad komt het signaal dat de verdere invulling van deze specifieke taakstelling niet mogelijk lijkt, daarmee wordt ook de realisatie van de taakstelling onzeker.

5

3